Dotyka wielu z nas. Między innymi aktorów, trenerów, tancerzy, uczniów występujących w przedstawieniach szkolnych, managerów, doktorantów w trakcie wystąpienia na konferencji, pracowników podczas zebrań czy wideokonferencji, itp.
Wczorajszy pacjent, który przyszedł „wyleczyć się ” z nieśmiałości, pozbył się problemu i po miesiącu zapisał się na kurs tańców latynoskich. Na jego nieszczęście miał talent i w ciągu 5 miesięcy stał się pupilkiem grupy, a wiele dziewczyn chciało się uczyć, tańcząc razem z nim. 
Wszystko szło w dobrym kierunku, do czasu kiedy inni tancerze i nauczyciele zaczęli go publicznie chwalić, mówiąc, że jest dobry, utalentowany, itd. Pacjent zaczął bać się występować publicznie, gdyż nie chciał zawieść innych, zaczynał się czerwienić i gubić podstawowe kroki. Tak więc, mimo, że pokonał lęk przed byciem odrzuconym, pojawił się u niego lęk przed wystąpieniami publicznymi, przez „nie spełnieniem oczekiwań innych osób”.
Jak pozbyć się tego lęku?
Lęk przed wystąpieniami publicznymi może pojawić się przed danym wydarzeniem, którego się lękamy, w trakcie, lub po wystąpieniu.
| Przed | – Boimy się, że podczas wystąpienia wystąpią u nas różne fizjologiczne objawy tremy. Np.: Czerwienienie się, pocenie się, pocenie się rąk, trzęsące nogi, trzęsące ręce, itp. – Nie potrafimy dobrze rozpocząć wystąpienia, mamy pustkę w głowie, – Boimy się, że zapomnimy, co mamy powiedzieć, że zgubimy język w gębie, że nasza wypowiedź będzie niejasna, – Będziemy się jąkać, zacinać w trakcie mówienia, – Inne indywidualne lęki |
Zalecenie:WF = Worst Fantasy Najgorsza Fantazja Zadaniem jest wyobrażanie sobie przez 30 minut najgorszej sytuacji, która może nam się przydarzyć podczas wystąpienia, najgorszej wersji przyszłej sytuacji, której się boimy.
|
| W trakcie | – Mamy pustkę w głowie – Zapominamy o zaplanowanych elementach wystąpienia, omijamy różne punkty do dyskusji na zebraniu- Boimy się, jak reagują inni, czy będzie im się podobało, – Peszą nas spojrzenia innych, ich krytyczne uwagi, itp. – Inne |
Zalecenie: Ujawnienie tajemnicy Zamiast starać się ukryć nasze „braki”, wiedząc, że czy tego chcemy czy nie, to i tak będziemy się czerwienić, czy zapomnimy, co mamy powiedzieć, to najlepiej jest to zadeklarować, ujawnić, jeszcze przed rozpoczęciem wystąpienia. Np. „Witajcie, zanim rozpoczną moje wystąpienie na temat energii odnawialnej, chciałabym się z Wami podzielić pewnym sekretem. Jestem bardzo rozentuzjazmowana faktem, że stoję przed gronem tak wybitnych osób, więc wybaczcie mi, jeśli podczas wypowiedzi zacznę się czerwienić, czy jąkać. To chwilowe. To tylko trema. Dziękuję za wyrozumiałość. No więc zaczynajmy…” Efekt? Sami się przekonajcie. |
| Po wystąpieniu | – Analizujemy każdy aspekt wypowiedzi, zastanawiamy się, czy dobrze „wyszliśmy”, – Najczęściej jesteśmy z siebie niezadowoleni, co często może powodować, że nie chcemy ponownie tego przeżyć, rezygnujemy z kolejnych zaproszeń na konferencję,- Krytykujemy sami siebie, za każde słowo, gest, itp. – Zaczynamy wątpić, czy jeszcze kiedyś nam się uda, czy warto się starać, itp….. |
Zalecenie:Czy nieustanne myślenie o porażkach i błędach, które popełniliśmy pomaga nam poprawić się i stawić czoła kolejnemu wyzwaniu, czy tylko przytłacza i powoduje rezygnację? Zanim powiesz nie, zastanów się. Zaczynamy wątpić w nasze zdolności komunikacji i umiejętności Public Speaking. Nauczmy się konstruktywnie wyciągać wnioski, uczmy się na naszych błędach, a nie zamykajmy się przed nowymi wyzwaniami. |
Nad każdym z tych aspektów można popracować i nauczyć się skutecznie kierować tym lękiem. Zamienić tę destrukcyjną energię, która nas blokuje, przytłacza, onieśmiela, w konstruktywną, która jest motorem naszego działania, motorem naszej kreatywności.
Celem pracy nad lękiem przed wystąpieniami publicznymi nie jest to, aby już więcej się nie bać, ale aby nauczyć się skutecznie reagować, radzić sobie w różnych stresujących sytuacjach publicznych.
Krótkoterminowa Terapia Strategiczna 